Thách thức từ Trung Quốc là 'Thử thách địa chính trị lớn nhất thế kỷ 21'

Giúp NTDVN sửa lỗi

Tân ngoại trưởng Mỹ nhận định: "Trung Quốc là quốc gia duy nhất có sức mạnh kinh tế, ngoại giao, quân sự và công nghệ thách thức nghiêm túc hệ thống quốc tế ổn định và cởi mở - tất cả các quy tắc, giá trị và mối quan hệ khiến thế giới vận hành theo cách chúng ta muốn".

Ngày 3/3, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã liệt kê việc quản lý mối quan hệ của Hoa Kỳ với chế độ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) là ưu tiên hàng đầu của chính quyền ông Biden. Tân ngoại trưởng Mỹ gọi đây là “thử thách địa chính trị lớn nhất trong thế kỷ 21”.

Trong bài phát biểu đầu tiên phác thảo chiến lược chính sách đối ngoại của chính quyền ông Biden, Ngoại trưởng Blinken cho biết, thách thức mà chế độ Trung Quốc đặt ra khác với thách thức mà các nước khác như Nga và Triều Tiên đặt ra.

Phát biểu tại Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Blinken nói: "Trung Quốc là quốc gia duy nhất có sức mạnh kinh tế, ngoại giao, quân sự và công nghệ thách thức nghiêm túc hệ thống quốc tế ổn định và cởi mở - tất cả các quy tắc, giá trị và mối quan hệ khiến thế giới vận hành theo cách chúng ta muốn".

Trong số 8 ưu tiên hàng đầu của Bộ Ngoại giao mà ông Blinken liệt kê, mối quan hệ Mỹ - Trung là mối quan hệ duy nhất đặc biệt hướng tới một quốc gia khác.

Tân ngoại trưởng nói: “Mối quan hệ của chúng tôi với Trung Quốc sẽ mang tính cạnh tranh khi cần, hợp tác khi có thể, và bất lợi khi phải có. Mẫu số chung là sự cần thiết phải phối hợp với Trung Quốc từ một thế mạnh".

Chính quyền ông Biden hiện đang xem xét toàn bộ các chính sách chống lại một loạt các mối đe dọa do ĐCSTQ gây ra từ thời Tổng thống Trump. Tân chính quyền Mỹ vẫn chưa công bố bất kỳ hành động chính sách cụ thể nào. Vì lưỡng đảng đều ủng hộ việc đối đầu trực diện với Trung Quốc, chính quyền ông Biden phải đối mặt với áp lực nặng nề từ đảng Cộng hòa để tiếp tục các chính sách cứng rắn với Trung Quốc.

Trong khi đó, chính quyền Trung Quốc đã yêu cầu chính quyền ông Biden hủy bỏ các chính sách cứng rắn với Trung Quốc của ông Trump, và không “can thiệp” vào các vấn đề được gọi là “ranh giới đỏ”. Ví dụ nổi bật về những vấn đề này là: vi phạm nhân quyền đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, đàn áp ở Hong Kong, và hành động xâm lược quân sự đối với Đài Loan. Hồi tháng Giêng, chính quyền ông Trump đã xác định hành động tàn ác của chế độ Trung Quốc ở Tân Cương là một tội ác diệt chủng.

Ông Blinken cho biết, Hoa Kỳ sẽ làm việc với các đồng minh để đối đầu với Trung Quốc, một cách tiếp cận mà chính quyền mới của Mỹ coi là một điểm khác biệt so với chính quyền cựu Tổng thống Trump.

Ông nói: “Nó đòi hỏi phải tham gia vào ngoại giao và trong các tổ chức quốc tế, bởi vì chúng tôi rút lui ở đâu thì Trung Quốc đã lấp đầy ở đó”.

Tuy nhiên, các cựu quan chức của ông Trump đã bác bỏ nhận định rằng chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ thứ 45 quá đơn phương. Họ khẳng định đã xây dựng các liên minh để đẩy lùi các mối đe dọa từ ĐCSTQ, nhưng cũng không ngại đi một mình khi nó phù hợp với lợi ích của Mỹ. Họ cho biết, việc để Hoa Kỳ rút khỏi các tổ chức quốc tế bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hội đồng Nhân quyền của Liên hợp quốc (LHQ), là do những thất bại mang tính hệ thống nằm ngoài khả năng cải tổ, bất chấp những nỗ lực của Hoa Kỳ. Cả hai động thái này đều đã bị chính quyền ông Biden đảo ngược.

Ông Blinken tuyên bố, cách tiếp cận của tân chính quyền cũng “đòi hỏi phải bảo vệ các giá trị của [nước Mỹ] khi nhân quyền bị lạm dụng ở Tân Cương hoặc khi nền dân chủ bị chà đạp ở Hong Kong”.

Ông nói thêm: "Bởi vì nếu chúng ta không làm như vậy, Trung Quốc sẽ càng hành động theo kiểu vô pháp vô thiên".

Tân ngoại trưởng Mỹ nêu bật việc chế độ Trung Quốc đang cạnh tranh vượt trội bằng cách “đầu tư vào công nhân, công ty Mỹ và đòi hỏi một sân chơi bình đẳng”.

Không đề cập cụ thể đến Trung Quốc, ông Blinken cũng cho biết chính quyền mới sẽ “sử dụng mọi công cụ để ngăn các quốc gia ăn cắp tài sản trí tuệ của chúng tôi hoặc thao túng tiền tệ của họ để có được lợi thế bất công”.

Chính quyền cựu Tổng thống Trump đã cố gắng buộc chế độ Trung Quốc cải cách một loạt các hành vi thương mại không công bằng thông qua cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, dẫn đến việc 2 nước ký kết thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 vào tháng Giêng năm ngoái. Cho đến nay, chính quyền ĐCSTQ đã không thực hiện được các cam kết mua hàng theo thỏa thuận. Mặc dù vậy, chính quyền ông Biden vẫn chưa cho biết họ sẽ giải quyết như thế nào với hiệp định thương mại này.

Du Miên

Theo Epoch Times tiếng Anh



BÀI CHỌN LỌC

Thách thức từ Trung Quốc là 'Thử thách địa chính trị lớn nhất thế kỷ 21'